هُدا خاموش: شاعر، لیکواله او د افغانستان د ټولنیزې عدالت غږ
هُدا خاموش د افغانستان یو له مهمو کلتوري، ادبي او ټولنیزو څېرو څخه ده. هغه د شاعرې، لیکوالې او د ښځو د حقونو د فعالې په توګه پېژندل کېږي. هُدا د خپلو ادبي آثارو او ټولنیزو فعالیتونو له لارې د افغان ښځو غږ په نړیواله کچه لوړ کړی او تل یې د عدالت، برابری او بشري حقونو لپاره هڅې کړې دي. د هغې آثار او ټولنیزې هڅې ښيي چې څنګه ادبیات او کلتور کولی شي د ټولنې په مثبت بدلون او الهام ورکولو کې قوي وسایل وي.
هُدا خاموش: د ژوند لومړۍ ورځې او اغېزمنې تجربې
هُدا خاموش په افغانستان کې د داسې دورې په جریان کې زیږېدلې چې له سیاسي بېثباتۍ او دوامداره جګړو سره مل وه؛ داسې یوه دوره چې د خلکو په ژوند، په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو، ژور اغېز درلود. هغې له کوچنیوالي څخه د ښځو پر وړاندې ټولنیزو او کلتوري محدودیتونو شاهد وه — د زدهکړې محدودیت، د بیان آزادي، او د دوامداره تشدد ګواښ. دغه اغېزمنې تجربې د هغې په ټولنیزو نابرابریو ژور فکر راوړ او د ټول ژوند لپاره یې د بدلون راوستلو ژمنه الهام ورکړه.
په داسې سختو شرایطو کې، هُدا ژر پوهه شوه چې زدهکړه او کلتوري پوهاوی څومره مهم دي. هغې د ټولنیزو خنډونو سره سره، په قوي ارادې او هڅې سره زدهکړه وکړه او زدهکړه یې یوازې د شخصي موخې لپاره ونه ګڼله، بلکې د ټولنې د ځواکمنولو وسیله یې ګڼله.
هُدا له کوچنیوالي څخه ادبیاتو او شعر سره علاقه پیدا کړه. لیکل د هغې لپاره خوندي ځای و چې خپل احساسات څرګند کړي، تجربې بیان کړي او د جنسي نابرابریو او ټولنیزو محدودیتونو پر وړاندې غږ پورته کړي. شعر د هغې لپاره هم د شخصي پناه ځای و او هم د عدالت غوښتنې سکټ. هغې د ځوانۍ په کلونو کې ځانګړی ادبي غږ پیدا کړ چې خلاقیت یې د ټولنیزې مسؤلیت منلو سره یوځای کړ.
دغه لومړنۍ اړیکه له ادبیاتو او هنر سره د هغې د لیکوالې او ټولنیزې فعالې په توګه د مسلکي لارې اساس جوړ کړ. د هغې د کوچنیوالي تجربې چې له جګړو او ټولنیزو ننګونو ډکې وې، نه یوازې د ادبي آثارو موضوع یې شکل کړه، بلکه په هغې کې د مسؤلیت او بیړنۍ اړتیا احساس رامنځته کړ چې د خپلو وړتیاوو او غږ له لارې د ښځو حقونو او ټولنیز عدالت لپاره په افغانستان او له دې هاخوا هڅه وکړي.
ادبي آثار
هُدا خاموش د شاعرې او لیکوالې په توګه ډېر آثار خپاره کړي چې مهمو موضوعاتو ته په کتو سره دي، لکه:
د ښځو حقونه او ځواکمنتیا
د افغانستان کلتوري او ملي هویت
ټولنیز عدالت او برابري
د جګړې او کډوالۍ تجربې
د هغې شعرونه او لیکنې د ژورو احساساتو، ټولنیزې شننې او کلتوري پیغامونو څخه ډکې دي. د هُدا ادبي سبک اغېزناک او الهامبښونکی دی او توانیدلی یې دی چې د نړیوالو لوستونکو پام ځان ته راجلب کړي او د ښځو او ټولنیز عدالت په اړه پوهاوی زیات کړي.
د هغې آثار په نړیوالو ادبي فستیوالونو او خپرونو کې وړاندې شوي او هم مهاله د افغان ښځو دردونه او مقاومت، او د افغانستان کلتوري میراث منعکس کوي.
ټولنیزې فعالیتونه او د ښځو حقونو دفاع
هُدا خاموش د ادبي فعالیتونو ترڅنګ، په ټولنیزو حرکتونو او د ښځو د حقونو د دفاع په برخه کې مهم رول لري. هغې د افغانستان د ښځو استازیتوب په نړیوالو غونډو او خبرو اترو کې کړی او د هغوی غږ یې نړۍ ته رسولی دی.
د هغې مهمې فعالیتي ساحې عبارت دي له:
نړیوال استازیتوب: د افغانستان او د ښځو د حقونو په اړه په نړیوالو کنفرانسونو او خبرو اترو کې ګډون
ټولنیز پوهاوی: د ښځو او نجونو د زدهکړې او ځواکمنتیا لپاره کمپاینونه او پروګرامونه رهبري کول
د بشري حقونو دفاع: د سیاست، کلتور او ټولنې په ډګر کې د ښځو لپاره برابري او عدالت هڅول
هغې د ویناګانو، مرکې او خپاره شویو مطالبو له لارې میلیونونه افغان ښځې غږ کړی او د دوی د حالت په اړه نړیواله توجه جلب کړې ده.
لاسته راوړنې او نړیوال اغېز
هُدا خاموش په ملي او نړیواله کچه ستایل شوې ده. د هغې رول د شاعرې، لیکوالې او ټولنیزې فعالې په توګه د نړیوالو سازمانونو، پوهنتونونو او رسنیو پام ځان ته راجلب کړی دی.
د هغې آثار په بېلابېلو ژبو ژباړل شوي او په نړیوالو فستیوالونو کې وړاندې شوي دي.
هغې د افغانستان او نورو سیمو د ښځو او نجونو لپاره چې له ټولنیزو ننګونو سره مخ دي، الهامبښونکي رول لوبولی دی.
په نړیوالو خبرو اترو کې حضور یې وکړ چې د افغانستان د ښځو یو معتبر غږ په نړیواله کچه وي.
هُدا خاموش د یوه زړورې او اغېزمنې ښځې مثال دی چې ښيي څنګه هنر او ټولنیز فعالیت کولی شي د مانا لرونکي بدلون سبب شي. هغې د کلمو ځواک د پوهاوي لوړولو، نسلونو ته الهام ورکولو او د ټولنې د ځواکمنولو لپاره په ښه توګه کارولی دی.
د هغې فعالیتونه او آثار الهامبښونکي دي:
د افغان نجونو او ښځو لپاره چې د زدهکړې، خپلواکۍ او برابري په لټه کې دي
د بشري حقونو سازمانونه چې د کلتوري او ټولنیزو بدلونونو لپاره هڅې کوي
نړیواله ټولنه چې د ښځو د ریښتیني غږ د اورېدو او ملاتړ په لټه کې ده
هُدا خاموش یوازې یوه مشهوره شاعرې او لیکواله نه ده؛ هغه د ښځو د حقونو یوه فداکار فعال او د افغانستان او نړۍ د ټولنیز عدالت غږ ده. د هغې ژوند او آثار د هغو نسلونو لپاره الهامبښونکي دي چې د برابري، آزادۍ او کلتوري او ټولنیز پرمختګ په لټه کې دي.
د هُدا د ژوند مسیر ښيي چې د ارادې، زړورتیا او ثبات له لارې د ننګونو پر وړاندې بریا ترلاسه کېدای شي او د ستر بدلونونو لامل کېدای شي. هغه د امید، مقاومت او ځواکمنتیا سمبول دی، نه یوازې د افغانستان ښځو لپاره، بلکې له دې هاخوا هم.