موقعیت جغرافیایی اوبه
ولسوالی اوبه یکی از مناطق بسیار قدیمی ولایت هرات است که در ۶۹ کیلومتری شرق مرکز هرات قرار دارد. این ولسوالی ۰۴۲۲ کیلومتر مربع مساحت دارد و مرکز آن در ارتفاع ۵۷۲۱ متری از سطح دریا واقع شده است.
حدود اربعه اوبه به شرح زیر است:
شمال: ولسوالی قادس، ولایت بادغیس
جنوب و شرق: ولسوالی فرسی
جنوب غرب: ولسوالی ادرسکن
غرب: ولسوالی‌های کشک و پشتون زرغون
پیشینه تاریخی و علت نام‌گذاری
بر اساس روایت‌ها، اوبه از جمله نخستین قصباتی‌ست که بعد از فوشنج (پوشنگ) و پیش از شهر فعلی هرات شکل گرفته است. در یکی از منابع تاریخی آمده است که گروهی از رعایای تمارس دیوبند پس از فرار از ظلم و ستم به مکانی به نام اوبه رسیدند و در آنجا شهری آباد و خوش‌منظره بنا کردند.
در روایتی دیگر، گفته شده که در زمان سلطان سکندر مقدونی (در حدود ۳۳۰ پیش از میلاد)، این منطقه ترمیم شده و به دلیل سرسبزی و هوای خوش، مورد توجه ویژه قرار گرفت. بنا بر داستانی، هنگامی‌که سکندر از درباری‌اش درباره این منطقه پرسید، وی پاسخ داد: «او به است»، و از آن پس این محل به «اوبه» معروف شد.
جمعیت، زبان و مذهب ولسوالی اوبه
جمعیت و ساختار اجتماعی
ولسوالی اوبه دارای جمعیتی حدود ۰۵۱ هزار نفر است که در بیش از ۰۵۲ روستا و قریه رسمی و غیررسمی سکونت دارند. ساختار اجتماعی این ولسوالی بیشتر روستایی و سنتی است و خانواده‌ها معمولاً به‌صورت گسترده یا چند نسلی زندگی می‌کنند.
روابط اجتماعی در این منطقه مبتنی بر خویشاوندی، احترام به بزرگان، و همکاری اجتماعی در کارهای زراعتی، ساختمانی و مراسم مذهبی است. مردم این ولسوالی مهمان‌نواز، متواضع و پیوند قوی با سنت‌ها و آداب فرهنگی خود دارند.
زبان
زبان اصلی مردم ولسوالی اوبه فارسی دری است و اکثریت اهالی به این زبان با لهجه خاص خود صحبت می‌کنند. لهجه دری مردم اوبه بسیار شیوا، نرم و غنی از واژگان اصیل فارسی است، که آن را در مقایسه با لهجه‌های دیگر مناطق متمایز می‌سازد. این لهجه به‌نوعی حالت شعری و آهنگین دارد و بسیاری از واژگان کهن فارسی هنوز در گفتار مردم اوبه کاربرد دارند.
در برخی قریه‌ها و مناطق خاص، اقلیتی از مردم نیز به زبان پشتو صحبت می‌کنند، به‌ویژه در روستاهای نزدیک به مرزهای ولایت بادغیس یا در نتیجه ازدواج‌های بین‌قومی.
مذهب
اکثریت قریب‌به‌اتفاق مردم اوبه پیرو مذهب سنی حنفی هستند و عبادات و مراسم دینی‌شان بر پایه فقه حنفی انجام می‌گیرد. فرهنگ اسلامی عمیقاً در زندگی روزمره مردم ریشه دارد و مساجد، تکایا و مکان‌های مذهبی نقش بسیار مهمی در اجتماع و تربیت دینی ایفا می‌کنند.
در گذشته نیز اقلیت‌هایی از دیگر مذاهب در این ولسوالی حضور داشتند:
اهل تشیع: برخی خانواده‌های شیعه تا چند دهه پیش در اوبه زندگی می‌کردند اما به مرور به شهر هرات مهاجرت کرده‌اند.
یهودیان: تا دهه ۰۶۳۱ خورشیدی، گروهی از یهودیان در بازار اوبه مشغول تجارت بودند.
سیک‌ها: که در گذشته به‌عنوان طبیبان یونانی یا «حکیم‌جی» شناخته می‌شدند.
قزاق‌ها: تا دهه ۰۷۳۱ در اوبه ساکن بودند و سپس به شهر هرات یا کشور قزاقستان کوچ کردند.
تنوع فرهنگی و زبانی
گرچه اکثریت مردم اوبه مسلمان و فارسی‌زبان‌اند، اما این منطقه به‌واسطه حضور اقوام مختلف در طول تاریخ، همواره دارای یک نوع تنوع فرهنگی و مدارا با اقلیت‌ها بوده است. این امر باعث شده تا فرهنگ اوبه غنی‌تر، پیچیده‌تر و پذیرا‌تر باشد.
آب و هوا
آب‌و‌هوای اوبه در طول سال متغیر است:
بهار: هوای دل‌انگیز و معتدل
تابستان: معتدل
پاییز: نیمه‌سرد
زمستان: نسبتاً سرد با برف و یخبندان
منابع آبی و کشاورزی
اوبه به سبب عبور رودخانه کیگان و دریای هریرود از آن، به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. بیشتر زمین‌های کشاورزی از طریق دریای هریرود آبیاری می‌گردند.
زمین آبی: ۶۸ هزار جریب
زمین للمی: ۷۸ هزار جریب
باغات میوه: ۰۰۴۸ جریب (شامل باغ انگور و سایر میوه‌ها)
محصولات و مشاغل
حدود ۵۸٪ از مردم اوبه به کشاورزی و دامداری مشغول‌اند و ۵۱٪ اهل کسبه هستند.
محصولات زراعتی اصلی:
غلات: گندم، جو، برنج
حبوبات: ماش، لوبیا، نخود، کرابی
میوه‌جات: انگور، خربوزه، هندوانه، سیب، زرشک
سبزیجات: بادمجان، بامی، کچالو، پیاز، گوجه
زعفران و چهار مغز نیز از تولیدات ارزشمند منطقه‌اند.