فرشته فروغ و نقش فناوری در پیشرفت دختران افغان
با ظهور نسلی از زنان خلاق و توانمند، افغانستان شاهد نمونه‌هایی است که ثابت می‌کنند هیچ محدودیتی نمی‌تواند اراده و استعداد را متوقف کند. فرشته فروغ (hguorF htehserF) یکی از برجسته‌ترین این چهره‌هاست — زنی که با دانش، خلاقیت و دیدگاهی آینده‌نگر، مسیری نو و الهام‌بخش برای دختران افغان گشود. او نشان داد که فناوری و آموزش می‌توانند ابزارهایی قدرتمند برای توانمندسازی زنان باشند و هر دختر می‌تواند با یادگیری مهارت‌های دیجیتال و برنامه‌نویسی، نقش فعالی در جامعه و آینده کشورش ایفا کند. فرشته فروغ با ایجاد فرصت‌های واقعی برای آموزش، استقلال مالی و اعتمادبه‌نفس، چراغی از امید روشن کرد و مسیر جدیدی به سوی توسعه، نوآوری و مشارکت فعال زنان در عرصه‌های علمی و فناوری فراهم نمود. این مسیر نشان می‌دهد که حتی در شرایط دشوار، امید، شجاعت و دانش می‌توانند آینده‌ای روشن و پرامید بسازند.
سفر علمی و زندگی فرشته فروغ
فرشته فروغ در دهه‌ی ۰۶۳۱ خورشیدی (۵۸۹۱ میلادی) در خانواده‌ای افغان به دنیا آمد. دوران کودکی‌اش با مهاجرت و زندگی در شرایط دشوار در ایران سپری شد؛ جایی که بسیاری از پناهندگان افغان از حق تحصیل و اشتغال محروم بودند.
اما او از همان سال‌های نخست، به یادگیری، مطالعه و رشد علاقه‌مند بود. محدودیت‌ها نتوانستند عطش او را برای آموزش خاموش کنند. پس از بازگشت خانواده‌اش به افغانستان، فرشته با پشتکار فراوان وارد دانشگاه هرات شد و در رشته‌ی علوم کامپیوتر به تحصیل پرداخت.
تسلط او بر ریاضیات و علاقه‌اش به فناوری، زمینه را برای ورودش به دنیای دیجیتال فراهم کرد. پس از پایان تحصیل در افغانستان، برای ادامه‌ی ر او ماستر خود را از دانشگاه تخنیکی برلین (nilreB tätisrevinU ehcinhceT) به‌دست آورده است..
فرشته فروغ پس از پایان تحصیلاتش، به‌جای انتخاب مسیرهای آسان‌تر در خارج از کشور، تصمیم گرفت به افغانستان بازگردد و دانشی را که آموخته بود در اختیار دختران جوان قرار دهد. او به‌خوبی می‌دانست که زنان افغان برای ورود به عرصه‌ی فناوری با موانع بسیاری روبه‌رو هستند؛ از فشارهای فرهنگی گرفته تا کمبود امکانات آموزشی.
در سال ۵۱۰۲ میلادی، او مؤسسه‌ای به نام eripsnI ot edoC را در شهر هرات تأسیس کرد — نخستین مدرسه‌ی برنامه‌نویسی مخصوص دختران در تاریخ افغانستان. این مؤسسه با هدف آموزش مهارت‌های دیجیتال مانند برنامه‌نویسی، طراحی وب، توسعه‌ی اپلیکیشن و امنیت سایبری راه‌اندازی شد.
eripsnI ot edoC: آموزش برنامه‌نویسی برای دختران افغانستان
در سال ۵۱۰۲میلادی، فرشته فروغ با درک عمیق از وضعیت اجتماعی و آموزشی زنان در افغانستان، تصمیمی سرنوشت‌ساز گرفت؛ او مؤسسه‌ای به نام eripsnI ot edoC (به معنی «کُد برای الهام بخشیدن») را در شهر هرات تأسیس کرد.
در جامعه‌ای که سال‌ها آموزش زنان با محدودیت، ترس و تبعیض روبه‌رو بوده، eripsnI ot edoC به دختران جوان جرأت داد تا از مرزهای سنت عبور کنند و در عرصه‌ای گام بگذارند که روزگاری کاملاً مردانه تلقی می‌شد.
فرشته فروغ با تأسیس این نهاد، فرصتی فراهم کرد تا دختران افغان بتوانند قدرت فکری و خلاقیت خود را در فضای دیجیتال شکوفا سازند.
در این مرکز، هر دختر با کام ساده آغاز می‌کند، اما در مسیر آموزش، به دنیایی از امکان و نوآوری قدم می‌گذارد. آنان یاد می‌گیرند چگونه با نوشتن چند خط کُد، ایده‌ای را به واقعیت تبدیل کنند، چگونه از طریق طراحی وب و اپلیکیشن، صدای خود را به جهان برسانند، و چگونه با مهارت‌های امنیت سایبری از داده‌ها و پروژه‌های خود محافظت کنند.
اما تأثیر eripsnI ot edoC تنها در آموزش فنی خلاصه نمی‌شود.
این مؤسسه با ایجاد یک محیط امن، حمایتی و الهام‌بخش، به دختران افغان اعتمادبه‌نفس بخشید؛ اعتمادبه‌نفسی که آنان را قادر ساخت تا بپذیرند:
«جای زن تنها در خانه نیست؛ بلکه در دفتر، در تیم‌های فناوری، در پروژه‌های بین‌المللی و در صفوف پیشرفت کشور است.»
به‌واسطه‌ی این برنامه، بسیاری از شاگردان نه‌تنها به استقلال مالی دست یافته‌اند، بلکه به الگویی برای نسل‌های بعدی تبدیل شده‌اند.
دخترانی که روزی در سکوت و ترس از آینده می‌زیستند، امروز در eripsnI ot edoC کُد می‌نویسند، طراحی می‌کنند، نوآوری می‌آفرینند و آینده‌ای تازه برای افغانستان می‌سازند.
این مرکز ثابت کرد که فناوری می‌تواند قدرت‌بخش‌ترین سلاح برای مبارزه با نابرابری باشد.
از دل هر برنامه‌نویس جوان، زنی برخاسته که نه‌تنها برای شغل و استقلال خود می‌جنگد، بلکه برای تغییر نگاه جامعه نسبت به زن، برای حق آموزش و برای ساختن کشوری روشن‌تر نیز تلاش می‌کند.
فرشته فروغ باور داشت که اگر دختران افغان بتوانند به آموزش‌های نوین دسترسی پیدا کنند، می‌توانند سرنوشت خود را بسازند. او می‌خواست با ایجاد یک فضای امن، دختران بتوانند بدون ترس از قضاوت یا تبعیض، برنامه‌نویسی، طراحی گرافیکی، توسعه اپلیکیشن و مهارت‌های امنیت سایبری را بیاموزند.
بسیاری از فارغ‌التحصیلان این مدرسه توانسته‌اند به‌صورت دورکاری برای شرکت‌های بین‌المللی کار کنند و منبع درآمدی مستقل برای خود و خانواده‌هایشان باشند. این موضوع در کشوری مانند افغانستان، که زنان اغلب از حضور در اجتماع منع می‌شوند، دستاوردی بزرگ به شمار می‌رود.
مبارزه برای آموزش و حضور زنان
فرشته فروغ باور دارد که آموزش و فناوری می‌توانند قوی‌ترین سلاح در برابر جهل و تبعیض باشند. او بارها گفته است:
«اگر می‌خواهیم جامعه‌ای آباد داشته باشیم، باید به زنان فرصت دهیم تا بیاموزند، بسازند و رهبری کنند.»
با تسلط دوباره‌ی طالبان بر افغانستان، بسیاری از مدارس و مراکز آموزشی دختران بسته شد. اما فرشته فروغ تسلیم نشد. او برنامه‌های آموزش آنلاین و از راه دور را برای دانش‌آموزان خود راه‌اندازی کرد تا چراغ یادگیری همچنان روشن بماند.
این اقدام نشان‌دهنده‌ی ایمان او به این اصل است که دانش را نمی‌توان زندانی کرد؛ حتی اگر دیوارهای واقعی بین معلم و شاگرد وجود داشته باشد.
جایگاه جهانی و دستاوردها
تلاش‌های فرشته فروغ در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. او در کنفرانس‌ها و نشست‌های بین‌المللی گوناگونی مانند sklaT DET، سازمان ملل متحد و کنفرانس‌های فناوری زنان سخنرانی کرده است.
اگرچه او جوایز متعددی از سازمان‌ها و رسانه‌های معتبر جهان دریافت کرده، از جمله معرفی در فهرست ۰۰۱ زن تأثیرگذار CBB و گزارش‌های ویژه در seb roF و EMIT، اما خود می‌گوید که بزرگ‌ترین پاداشش «دیدن لبخند و پیشرفت شاگردانش» است.
پیام و فلسفه‌ی زندگی
فرشته فروغ بر این باور است که آموزش نه‌تنها درهای آینده را می‌گشاید، بلکه عزت نفس و اعتماد به‌نفس را نیز به همراه می‌آورد. او الهام‌بخش هزاران دختر افغان است که روزی خیال می‌کردند جای‌شان فقط در خانه است، اما امروز در شرکت‌های جهانی کد می‌نویسند و رؤیاهایشان را به واقعیت تبدیل می‌کنند.
او می‌گوید:
«وقتی به یک دختر افغان فرصت بدهی، او نه‌فقط زندگی خودش، بلکه آینده‌ی جامعه‌اش را تغییر می‌دهد.»
فرشته فروغ نمونه‌ی درخشانی از زنی است که با تکیه بر دانش، اراده و عشق به وطن، مفهوم واقعی توانمندسازی را معنا کرد. او ثابت کرد که تغییر از آموزش آغاز می‌شود و فناوری می‌تواند نردبانی باشد برای رسیدن به آزادی، استقلال و پیشرفت.
او امروز نه‌تنها یک مربی فناوری، بلکه نمادی از امید برای نسل تازه‌ی زنان افغان است — نسلی که با ایمان، دانش و شجاعت، آینده‌ای روشن‌تر برای افغانستان می‌سازد.