رسوم بعد از مراسم نامزدی در هرات
در ولایت هرات افغانستان، در دوران نامزدی رسم است که عروس و داماد در مراسمات خاص، خنچههایی شامل لباس و خوراکیهای ویژه برای یکدیگر تهیه میکنند. این مراسم بر اساس توافق و وضعیت مالی طرفین برگزار میشود.
مراسم نوروزی
حدود یک تا دو هفته پیش از نوروز، عروس و داماد یا گاهی عروس به همراه مادر یا خواهر داماد برای خرید لباس نوروزی به بازار میروند. خنچه نوروزی معمولاً شامل لباس، لوازم آرایشی، کیف و کفش، میوههای فصل و هفت میوه خشک (هفت میوه) و موارد دیگر است. همچنین خانواده عروس برای داماد لباس تهیه میکنند.
این مراسم در هرات با شور و شوق فراوان برگزار میشود و خانوادهها دوستان نزدیک را دعوت کرده، خنچهها را تزئین کرده و به خانه عروس میروند. در آنجا با پذیرایی، رقص و پایکوبی جشن میگیرند.
مراسم رمضانی
مراسم رمضانی نیز مشابه نوروزی است؛ عروس برای خرید به بازار برده میشود تا بر اساس سلیقه خود خرید کند. این مراسم معمولاً با عیدی (عید فطر) همراه است. تفاوت رمضانی این است که خانواده داماد غذا نیز تهیه میکند که معمولاً شامل قابلی، منتو، کباب و غذاهای خوشطعم دیگر است.
در خنچههای رمضانی هفت میوه خشک نیست اما مواد افطاری مانند خامه، پنیر و مربا گذاشته میشود. برای عیدی نیز میوه خشک و تازه میبرند.
گاهی این مراسم در آغاز ماه رمضان و گاهی در اواخر آن برگزار میشود.
مراسم عیدی (عید قربان)
در عید قربان نیز مانند عید رمضان خنچهای شامل لباس و میوه خشک برای عروس تهیه میشود و علاوه بر آن، قربانی (معمولاً یک گوسفند) به خانه عروس برده میشود.
مراسم یلدایی
در شب یلدا یا فصل زمستان، مردم هرات معمولاً لباس گرم زمستانی برای عروس و داماد تهیه میکنند که به آن «یلدایی» گفته میشود. در کنار خنچه لباس، میوههایی مانند تربوز، انار و میوههای خشک زمستانی نیز برای عروس برده میشود.
نکات تکمیلی
در تمامی این مراسم، خانواده عروس نیز برای داماد یک دست لباس تهیه میکند.
گاهی این مراسم با حضور فامیل و دوستان نزدیک جشن گرفته میشود و گاهی صرفاً بین دو خانواده عروس و داماد است.
این رسوم عمدتاً در سال اول نامزدی انجام میشود و بر اساس توان مالی و توافق دو طرف متفاوت است. گاهی نیازی به تهیه همه خنچهها نیست و فقط عروس و داماد با هم خرید میکنند. اما مردم هرات این سنتها را دوست دارند و برای حفظ فرهنگ خود تلاش میکنند، چه به مقدار زیاد و چه کم.


